- OpenOffice Writer
- Ibilbidea
- Gaitasun-mapa
- Deskribapena eta funtzio nagusiak
- Instalatzea eta deskargatzea / webgunean aurkitzea
- Erabilera-adibidea
- Erabilera-adibidea
- Erabilera-adibidea
- Erabilera-adibidea
- Erabilera-adibidea
- Erabilera-adibidea
- Erabilera-adibidea
- Erabilera-adibidea
- Erabilera-adibidea
- Erabilera-adibidea
- Beste zenbait informazio
- Beste zenbait informazio
- Beste zenbait informazio
- Desinstalación de OpenOffice
- Diccionario TIC
ZUZENDARITZA: Narcís Vives
KOLABORATZAILEAK:
- PRODUKZIO-ZUZENDARITZA: Antonio Cara
- EDUKI-ZUZENDARITZA: Antonio Cara
- ZUZENDARITZA TEKNIKOA: Maite Vílchez
- EGILEA: Miquel Gordillo
- EUSKARARA ITZULPENA: Eskola 2.0
- MAKETAZIOA: Miquel Gordillo eta Maite Vílchez
Deskribapena eta funtzio nagusiak
WRITER
|
OpenOfficeren testu-prozesadorea, mota horretako beste aplikazio batzuk bezala, informatika-softwarea da, ordenagailuan testu-dokumentuak egiteko balio duena. Writer OpenOffice.org 2.0 informatika-paketearen testu-editorea da. Pakete horrek, gainera, kalkulu-orria (Calc), aurkezpen-editorea (Impress), datu-baseen kudeatzailea (Base), matematika-ekuazioen editorea (Math) eta grafiko bektorialen diseinatzailea (Draw) ditu. Pakete hori guztia multiplataforma da (hau da, Windows sistema eragilean nahiz Linuxen erabil daiteke) eta GPL (Lizentzia Publiko Orokorra) lizentzia librekoa da; beraz, inolako kanonik ordaindu gabe erabili eta banatu daiteke. |
Azken urteotan, OpenOffice.org 2.0ren erabilerak gora egin du, nabarmen. Horren arrazoiak dira aplikazioen funtzionamendua hobetu dela, softwarea doakoa dela, eta zalantzarik gabe, pakete horren aplikazio nagusiak Microsoft Officeko pareko aplikazioekin bateragarriak direla. Microsoft Office, hain zuzen, mota horretako informatika-pakete erabiliena da oraindik ere. Writer bateragarria da Microsoft Wordekin. Soilik, zenbait xehetasun izan behar dira kontuan fitxategiak gordetzean, Word erabili ohi dutenek Writer bidez sortutako dokumentuak ireki ahal ditzaten. Baina hori geroago azalduko dugu.
Writerren, beste testu-prozesadore batzuetan bezala, paragrafoak lerrokatzeko zenbait aukera daude, zenbait motatako eta tamainako letra-tipoak, eta hainbat formatu-efektu (esaterako, lerroen arteko tartea, tabulazioak, koskak eta ideiak edo edukiak zerrendatzeko markatzaile aurredefinituak). Halaber, testuak kopiatzeko, mozteko eta itsasteko aukera dago, bai dokumentu berean, bai dokumentu batetik bestera.
Writerren sortutako dokumentuak gure ordenagailuan gorde ditzakegu, eta gero berriro erabili; beraz, aukera dago aldaketak egiteko (esaterako, beste eduki batzuk gehitzea), edo, besterik gabe, kontsultatzeko, inprimatzeko, konpartitzeko (adibidez, Google Docs erabiliz) edo beste norbaiti posta elektronikoz bidaltzeko.
Testu-prozesadoreek zenbait tresna erabilgarri izaten dituzte idazteko lana errazteko; besteak beste, ortografia- eta gramatika-zuzentzaile automatikoak, hiztegi eleanitzak eta sinonimoen hiztegiak.
Gaur egun, testu-prozesadoreak erabiltzea ezinbestekoa da edozein lan-esparrutan. Izan ere, jada ez da ia idazmakinarik erabiltzen, testu-prozesadoreek askoz aukera gehiago ematen dituzte-eta. Hezkuntzan, hain zuzen, aplikazio horiek erabilera asko izan ditzakete irakasleentzat nahiz ikasleentzat. Hona hemen horietako batzuk:
Ikasleen fitxak egitea, tutorearen lana errazteko.
Ikasleentzako gida praktikoak sortzea.
Kartelak egitea (iragarkiak edo albisteak).
Irakasgaietarako edo moduluetarako dokumentazioa kudeatzea.
Txostenak edo ikerketako eta eduki-bilaketako lanak idaztea.
Laburpenak edo ikaste-gidak egitea.
Lanak taldeka idaztea, aukera ematen baitu ikasle bakoitzak dagozkion edukiak bakarka lantzeko eta, gero, eduki horiek dokumentu bakar batean elkartzeko.
…
OpenOffice instalatu ahal izateko eta behar bezala funtzionatzeko, ordenagailuak konfigurazio hau izan behar du:
Gutxienez behar den konfigurazioa (Windows) | Gomendatutako konfigurazioa | |
Sistema eragilea: | Microsoft Windows 95, 98, NT, 2000 edo XP | Windows 2000, XP, Server 2003, Vista edo Windows 7. |
PUZ: | Pentium | Pentium 233 Mhz edo hortik gorakoa |
Memoria (RAM): | 128 | 128 MB edo gehiago |
Disko gogorra: | 200 MB libre diskoan | 200 MB baino gehiago libre diskoan |
Instalatzea eta deskargatzea / webgunean aurkitzea
OpenOffice erabiltzeko, programa deskargatu eta ordenagailuan instalatu behar da. Hori egiteko, OpenOfficeren web-orrian zuzenean sar zaitezke (http://eu.openoffice.org/) edo, bestela, bilatzaile batean (adibidez, Google) “openoffice” jar dezakezu:
|
|
-
Zerrendako lehen emaitzan klik egitean (OpenOffice.org da), hasierako orrian sartuko gara, eta hor has dezakegu OpenOffice deskargatzeko eta instalatzeko prozesua.
-
Egin klik Descárgalo Ahora (Deskargatu orain) botoi urdinean, deskargatze-prozesua hasteko. Windowsen bertsioaren arabera, leiho bat ageriko da, galdera hau duena: ¿Le gustaría guardar este archivo? (Fitxategi hori gorde nahi al duzu?). Guardar archivo (Gorde fitxategia) aukera hautatu behar da.
| Behin OpenOffice zure ordenagailura guztiz deskargatu eta gero, sartu fitxategia gordetzeko hautatu duzun karpetan, eta egin klik bikoitza instalazio-fitxategi exekutagarrian. Segurtasun-oharra (“Advertencia de seguridad”) duen leihoa ageriko da, galdera hau duena: “¿Desea ejecutar este archivo?” (hau da, “Fitxategia exekutatu nahi al duzu?”). Ejecutar (Exekutatu) aukeran klik egin behar da. |
|
Jarraitzeko, hautatu instalazio osoa egiteko aukera (“instalación completa”), eta egin klik Siguiente (Hurrengoa) botoietan, azken leihora iritsi arte, Finalizar (Amaitu) aukera duena. Leiho horretan, aukera hori hautatu behar da.
|
|
Instalazio-programak OpenOfficerako lasterbide-ikono bat sortuko du ordenagailuaren mahaigainean. Programa erabiltzen hasteko, egin klik bikoitza ikono horretan. OpenOffice paketea instalatzen eta erabiltzen saiatzen garen lehen aldian, ongietorri-leiho bat zabalduko da, erregistratze-prozesua egiten laguntzeko. Egin klik Siguiente (Hurrengoa) botoian, bete jarraibideak, eta osatu nahitaez eman beharreko informazioa adierazteko eremuak. Azken leihoan, aukera dago softwarea erregistratzeko edo ez erregistratzeko. Lehenespenez, erregistratzeko aukera markatuta ageri da; ez baduzu erregistratu nahi, aldatu aukera eta egin klik amaitzeko botoian (Finalizar). Beste leiho bat ageriko da, eta bertan, OpenOfficeren aplikazio guztiak daude. Aurrerantzean, leiho hori ikusiko dugu OpenOffice abiarazten dugun bakoitzean.
Writer programan dokumentu huts bat irekitzeko, klik bikoitza egin behar da Documento de Texto (testu-dokumentua) botoian.
Erabilera-adibidea
Tresna-barren deskribapen orokorra
Jarraian, Writerren ezaugarri eta funtzio batzuk deskribatuko ditugu. Dokumentu berri bat irekitzean, laneko arearen eta tresnen bista ikusiko dugu, hau bezalakoa:
Titulu-barra: editatzen ari garen fitxategiaren izena adierazten du, bai eta programaren izena ere. Halaber, leihoa minimizatzeko, maximizatzeko eta ixteko botoiak daude.
-
Menu-barra: goitibeherako menuak aukeratzeko eremua. Menu horietan, testu-prozesadoreek izaten dituzten ohiko aukerak daude: Archivo, Editar, Ver, Insertar, Formato, Tabla, Herramientas, Ventana eta Ayuda (hau da, Fitxategia, Editatu, Ikusi, Txertatu, Formatua, Taula, Tresnak, Leihoa eta Laguntza).
Barra de herramientas estándar (Tresna-barra estandarra): dokumentuarekin lan egiteko erabiltzen diren aukera batzuetarako lasterbide-botoiez osatutako barra: Guardar (Gorde), Imprimir (Inprimatu), enviar por email (Bidali e-mail bidez), Copiar (Kopiatu), Pegar (Itsatsi), Buscar (Bilatu), ortografia- eta gramatika-zuzentzailea, formatua kopiatzeko botoia, taulak txertatzeko botoia, eta beste batzuk. Barra hori pertsonalizatu daiteke, erabiltzaileak gehien erabiltzen dituen aukerak hautatuta.
Barra de formato (Formatu-barra): goitibeherako menuak ditu (letra-tipoa eta –tamaina aukeratzeko), bai eta botoiak ere, paragrafoak lerrokatzeko, kosketarako, buletak eta numerazioa aukerarako, testuaren kolorea hautatzeko, testua nabarmentzeko, etab. Aurreko barra bezala, barra hau ere pertsonalizatu daiteke.
Laneko area: leku edo orri hutsa, dokumentua lantzean gure testua idazteko.
Barra de dibujo (Marrazteko barra): zenbait botoi ditu, marraztearekin eta irudiak aldatzearekin lotutako aplikazioak dituztenak.
Titulu- eta menu-barra izan ezik, aipatutako tresna-barra guztiak eta aipatu ez ditugun beste batzuk pertsonalizatu daitezke, gehien erabiltzen diren botoiak aukeratuz gero. Halaber, ezkutatu edo mugitu daitezke, pantailako beste leku batean jartzeko (goian, behean, eskuinean edo ezkerrean).
Erabilera-adibidea
KASU PRAKTIKOA: Gurasoen baimenerako dokumentu bat egitea.
Nola egin dokumentu bat OpenOfficeko Writerren?
Dokumentu berri bat sortzea.
| Lehenago, ikusi dugu nola ireki daitekeen testu-dokumentu berri hutsa, gure testua dokumentu horretan idazten hasteko. |
|
Testua editatzea eta oinarrizko estiloak aplikatzea.
-
Testu-kurtsorea automatikoki azalduko da orri hutsaren lehen lerroan, eta hor has gaitezke testua idazten, teklatua erabiliz. Izenburu osoa letra larriz idazteko, “Bloq Mayús” tekla sakatu behar da idatzi baino lehen (ikus pantaila):
-
Halaber, aukera dago dokumentuaren testu osoa idazteko, eta gero, testu-zati bakoitzerako nahi ditugun formatuak aplikatzeko.
-
Orain, izenburua erdian lerrokatu nahi badugu, testua aukeratu behar da, eta gero, klik egin erdian lerrokatzeko botoian, formatu-barran.
Hori egitean, izenburua orrialdearen erdian lerrokatuko da, irudian ikusten den bezala:
Dokumentua gordetzea.
Garrantzitsua da lan egiteko dokumentu berriari izena jartzea eta gure ordenagailuan gordetzea. Komeni da sarritan gordetzea, edukia osatu ahala, egindako lanak kalterik ez izateko, edo lana bera ez galtzeko, adibidez, ordenagailua ezustean itzaltzen bada edo konturatu gabe dokumentua gorde gabe ixten badugu.
-
Horretarako, egin klik Archivo (Fitxategia) aukeran, menua zabaltzeko, eta hautatu Guardar como… (Gorde honela:). Leiho bat irekiko da, eta hor aukera izango dugu dokumentua gordetzeko erabili nahi dugun izena idazteko (2). Kasu honetan, hain zuzen, “baimena” izango da. Halaber, gure dokumentua non gorde nahi dugun hauta dezakegu (1). Lehenespenez, Mis documentos (Nire dokumentuak) karpetan gordeko da, besterik adierazi ezean.
-
Dokumentua hautatuko izenaz eta lekuan gordetzeko, egin klik Guardar (Gorde) botoian (3).
Halaber, irudian hautatuta ageri den tresna-barrako ikonoa ere erabil dezakegu (kapsula-lantegi honen hasieran azaldutako “lasterbideetako” bat da).
Komeni da dokumentuari izen erraz bat jartzea, eta hobe da izenean azenturik eta hutsunerik ez erabiltzea, beste ordenagailu batzuetako erabiltzaileekin konpartitzean arazorik egon ez dadin dokumentua irekitzean.
-
Behin dokumentua guk jarritako izenaz gorde eta gero, izen hori ageriko da titulu-barran: “baimena.odt” (“.odt” da Writerrek bere dokumentuak identifikatzeko erabiltzen duen fitxategi-izena edo -luzapena; Worden, bestalde, “.doc” luzapena erabiltzen da).
Lehen azaldutako “Guardar como” (Gorde honela:) leihoan, dokumentuaren izena jartzeko eremuaren azpian, gordetzeko zer luzapen erabili nahi dugun hautatzeko aukera dago. Writerren ordez Microsoft Word erabiltzen duen norbaitekin dokumentua konpartitu nahi badugu, .doc luzapenaz gorde behar dugu, besteak arazorik gabe ireki ahal dezan.
-
Gure dokumentuko testua idazten jarraituko dugu, eta gero, zenbait estilo aplikatuko dizkiogu, apaintzeko eta aurkeztean itxura hobea izateko.
Erabilera-adibidea
Ortografia-zuzentzailea aplikatzea.
Writerrek ortografia- eta gramatika-zuzentzailea du. Elementu horrek aukera ematen du idatzi ahala akatsak zuzentzeko. Oharkabean, zuzentzaileak identifikatzen ez duen hitz bat idazten badugu, gorriz azpimarratuta ageriko da, eta softwareak zenbait hitz proposatuko ditu zuzenketa gisa.
-
Adibidez, hitz batean letra bat jarri gabe uzten badugu, Writerrek hitza gorriz azpimarratuko du, eta eskuineko botoiaz hitzaren gainean klik egitean, zenbait aukera ageriko dira, akatsa zuzentzeko. Egin klik aukera zuzenean.
Testu-formatuak aldatzea
-
Lehenespenez, Times New Roman izeneko letra-tipoa erabiltzen da, baina edozein unetan alda daiteke dokumentu osoan edo zati batean. Adibidez, orain, idatzitako testuaren letra-tipoa Verdana letra-tipora aldatuko dugu.
-
Orain arte idatzitako testu guztia hautatuko dugu (1). Gero, aukeran dauden letra-tipoak ikusteko, klik egingo dugu formatu-barrako goitibeherako leihoan (2). Hor, Verdana letra-tipoa bilatuko dugu (ordena alfabetikoan daude). Letra-tipoa hautatzean, testu osoa hautatutako letra-tipora aldatzen da, automatikoki.
-
Hortik aurrera, karaktere guztiak Verdana letra-tipoan idatziko dira, baldin eta aldatzen ez badugu, oraintxe azaldutako moduan.
-
Oso antzeko modua erabiliz, letra-tipoaren tamaina alda dezakegu. Lehenespenez, 10 da tamaina, baina 12ra aldatuko dugu.
-
Berriz, testua hautatuko dugu (1). Formatu-barran, letraren tamainaren goitibeherako zerrenda zabalduko dugu, eta 12 zenbakia hautatuko (2). Orain, letra zertxobait handiagoa da.
-
Halaber, testuak nabarmen ditzakegu, letra lodia (Negrita), etzana (Cursiva) edo azpimarratua (Subrayado) erabiliz. Adibidez, izenburuaren letra-tipoa letra lodira aldatuko dugu. Horretarako, aldatu nahi den testua hautatu behar da kurtsorea erabiliz, eta gero, klik egin formatu-barrako Negrita (N) aukeran (letra lodia).
Era berean, izenburua letra etzanez (Etzana; I) eta azpimarratuta (azpimarratuta; U) idazteko aukera dago, aukera bakoitzari formatu-barran dagokion botoia erabiliz.
|
|
-
Idatzi dugun paragrafoetako bat eskuinean lerrokatuko dugu; hain zuzen, dokumentuaren bukaerakoa, data eta sinadura adierazten den lekuan dagoena. Lehenik eta behin, testua hautatuko dugu; gero, klik egin behar da eskuinean lerrokatzeko botoian (“alinear a la derecha”), formatu-barran, eta hau lortzen da:
Writerrek testuaren kolorea aldatzeko aukera ere ematen du. Ikus dezagun nola egiten den.
-
Data adierazten duen esaldia hautatuko dugu (1). Gero, klik egingo dugu karakterearen kolorearen botoian (color del caracter) formatu-barran, eta kolore gorri argia (“rojo claro”) aukeratuko dugu.
Hautatutako testua aukeratutako kolorera aldatuko da.
Erabilera-adibidea
Irudiak txertatzea
Writer programak aukera ematen du irudiekin lan egiteko. Gure ordenagailuko karpeta batean gordeta dugun irudi bat (logotipo bat) txertatuko dugu, gure dokumentuaren goiko aldean kokatzeko.
- Horretarako, Insertar (Txertatu) menuan, Imagen>A partir de archivo (Irudia>Fitxategi batekoa) aukera hautatuko dugu.
|
|
-
Irudia gure dokumentuan txertatuko da. Irudi horren dimentsioak aldatzeko aukera dago; hau da, handitu edo txikitu daiteke. Horretarako, klik egin behar da irudiaren markoaren lauki berdeetan, eta sagua askatu gabe, irudia arrastatu behar da, nahi dugun tamaina izan arte.
-
Halaber, irudia orrialdean nonahi jar dezakegu. Irudiaren gainean klik eginez gero, eta saguaren botoia askatu gabe, beste leku bateraino arrastatu dezakegu, eta han kokatu, saguaren botoia askatuz.
Beste orrialde bat txertatzea
Ohikoa izaten da dokumentuek orrialde bat baino gehiago izatea. Writerrek aukera ematen du nahi adina orrialde-kopuru dituzten dokumentuak egiteko. Gure dokumentuari beste orrialde bat txertatzeko, salto de página (orri-jauzia) funtzioa erabil dezakegu.
-
Orri-jauzi bat txertatzeko, jarri kurtsorea testuaren amaieran (1), orri-jauzia egin nahi den lekuan. Gero, sartu Insertar (Txertatu) menuan, menu-barran, eta hautatu goitibeherako menuko lehen aukera: Salto manual (hau da, Eskuzko jauzia) (2).
|
|
Erabilera-adibidea
Testua kopiatzea eta itsastea
Writerrek aukera ematen du gure dokumentuko testu-zati bat kopiatzeko eta beste leku batean itsasteko. Adibide gisa, idatzi dugun testuaren zati baten kopia egingo dugu lehen sortu dugun orrialde berrian, gurasoei baimenaren kopia emateko. Kopiatu eta itsatsi funtzioei esker, ez dugu testua berriz idatzi beharrik izango.
-
Hautatu kopiatu edo errepikatu nahi den testu-zatia (1), eta hautatutako zatiaren kopia egiteko, egin klik Copiado (Kopiatu) botoian, tresna-barra estandarrean (2).
-
Kopiatutako testua itsasteko, jarri kurtsorea kopiatutako testua itsatsi nahi dugun lekuan (3). Gure adibidean, orri berri hutsa izango da leku hori. Gero, itsatsi hautatutako zatia tresna-barra estandarreko Pegar (Itsatsi) botoia erabiliz (2).
Halaber, kopiatzeko eta itsasteko funtzioak menu-barrako “Editar” (Editatu) aukeraren goitibeherako menuan aukera daitezke, edo saguaren eskuineko botoiaren bidez ere, behin kopiatu nahi dugun testua hautatu eta gero.
Dokumentu bat ikusteko moduak arakatzea.
Writerrek aukera ematen digu dokumentua nola geratzen ari den ikusteko. Oso erabilgarria da aukera hori, batez ere inprimatuta nola geratuko litzatekeen ikusteko.
-
Tresna-barra estandarrean, Vista preliminar (Inprimatzeko aurrebista) aukera dago. Botoi horretan klik eginez gero, dokumentuaren bista orokorra ikusiko dugu. Aukera dago orri bat nahiz orri batzuk batera ikusteko.
-
Dokumentua pantailan erakusteko modua aldatu egin da “Vista preliminar” (Inprimatzeko aurrebista) modura, eta dokumentuak oraingoz dituen bi orrialdeak batera erakusten dira. Edizio-modura itzultzeko eta gure dokumentuan edukiak gehitzen jarraitzeko, klik egin behar da Cerrar la vista preliminar (Itxi inprimatzeko aurrebista) botoian, besterik gabe.
-
Dokumentuak orri asko baditu, aukera dago hautatzeko zenbat ikusi nahi ditugun pantaila berean batera, Vista preliminar de varias páginas (Zenbait orrialderen inprimatzeko aurrebista) aukerari esker. Adibidez, dokumentu luzeago baten 9 orrialde (3x3) bistaratu nahi izanez gero, honela erakutsiko lirateke:
Erabilera-adibidea
Beste dokumentu berri bat irekitzea
|
|
Taulekin lan egitea.
-
Gure dokumentu berri hutsean taula bat sortzeko, egin klik tresna-barra estandarreko Tabla (taula) goitibeherako botoian. Sareta bat zabalduko da, eta bertan, grafiko baten laguntzaz, zenbat zutabe eta zenbat errenkada nahi ditugun aukeratu ahal izango dugu. Horretarako, sagua arrastatu behar da, saretako laukiak aukeratzeko. Gero, berriz egin behar da klik, gure aukera berresteko eta taula dokumentuan txertatzeko.
-
Halaber, “Tabla” (Taula) botoi saretaduna edo Tabla (Taula) menu-barrako aukera erabil daitezke taulak sortzeko. Horietan klik eginez gero, leiho bat irekiko da, eta bertan, zenbat errenkada eta zutabe nahi ditugun zenbakiz adierazi ahal izango dugu, eta taulari izena jarri.
Jarraian ageri den irudian, Writerrek gure dokumentuan 3 x 3eko taula txertatu duela ikusten da.
Lehenespenez, softwareak taula sortzean, gelaxka guztiak tamaina berekoak dira, eta taulak orrialdearen zabalera osoa hartzen du. Gelaxken tamaina alda daiteke, eta aukera dago gelaxkak elkartzeko edo zatitzeko.
-
Dokumentuarekin lan egiten jarraitu aurretik, gorde egingo dugu, eta izena jarriko diogu, aurrekoarekin egin dugun bezala. Honi 'jarraipen-zerrenda' deituko diogu.
-
Tauletan lan egitean, gelaxka batetik bestera alda daiteke. Horretarako, sagua erabil dezakegu (klik eginez, kurtsorea nahi dugun gelaxkan koka dezakegu), edo teklatua (kurtsorea lekuz aldatzeko teklak).
-
Taula sortzean, tresna-barra berri bat gehituko da, taulekin lotutako aplikazioak dituena.
-
Taula izeneko tresna-barra, gainerako barrak bezala, Ver>Barras de herramientas>Tabla (Ikusi>Tresna-barrak>Taula) menuan aktibatu eta desaktibatu daiteke.
Erabilera-adibidea
Komeni da jakitea tresna-barrak laneko arean barra mugikor gisa jar daitezkeela, guk nahi dugun moduan. Taularen tresna-barra mugitzeko, egin klik barraren alboko ertz puntudunean (1), eta arrastatu (saguaren botoia sakatuta eduki behar dugu) kokatu nahi dugun lekuraino. Han uzteko, saguaren botoia askatu behar da (2).
Taularen edukietan formatuak aplikatuko ditugu. Hasteko, lehen errenkadako testua erabiliko dugu. Aldi berean zenbait formatu aplikatzeko aukera dago, eta gelaxka bakoitzak formatu guztiz desberdina izan dezake besteekiko.
-
Errenkada bat osorik hautatzeko, egin klik errenkadaren aurrean, gezi txiki, beltz eta horizontal bat azaltzean (1). Hautatutako errenkadaren hondoa nabarmenduta azalduko da. Orain, gure testurako nahi ditugun formatuak aukera ditzakegu. Adibidez: letraren tamaina, 14 (2); letra lodia (3); eta erdian lerrokatzea (4).
Aukeratutako formatu-aldaketen emaitzak berehala ikusiko ditugu
Errenkadak edo zutabeak txerta daitezke, gure taulan informazio gehigarria adierazteko. Errenkada berriak kurtsorea kokatuta dugun errenkadaren azpian txertatuko dira, eta zutabeak berriz, kurtsorea dagoen zutabearen eskuinaldean.
-
Adibide gisa, errenkada bat gehituko dugu taularen beheko aldean, gure zerrendan beste ikasle bat gehitzeko. Horretarako, jarri kurtsorea taularen azken errenkadan, eta egin klik tresna-barrako Insertar fila (Txertatu errenkada) botoian (2)
Jarraian ageri den irudian ikus daitekeenez, beste errenkada bat gehitu da taularen bukaeran.
Lehen aipatu bezala, taula bateko errenkaden eta zutabeen neurriak alda daitezke; hau da, haien zabalera edo altuera aldatzeko aukera dago.
-
Zutabeetako baten tamaina aldatuko dugu. Hori egiteko, jarri kurtsorea zutabearen alboko ertzean (1), eta saguaren botoia sakatuta duzula, arrastatu lerro hori nahi duzun lekuraino (2).
Jarraian ageri den irudian ikusten da zutabearen zabalera txikitu dela.
Erabilera-adibidea
KASU PRAKTIKOA: Dokumentuak argitaratzea eta konpartitzea, Google Docs erabiliz
Google Docs Web 2.0-ko tresna da, eta mota guztietako dokumentuak Interneten konpartitzeko balio du. Tresna-mota hori oso erabilgarria da dokumentuak pertsona askorekin konpartitzeko beharra badugu, are gehiago dokumentuak tamaina handikoak badira; hau da, memorian leku asko behar duten dokumentuak badira. Hori dela-eta, zaila izaten da, eta batzuetan ezinezkoa, fitxategi horiek posta elektronikoz bidaltzea, posta-zerbitzuek mugak ezartzen dituztelako bidali eta jaso daitezkeen fitxategien tamainarako.
Google Docs tresnak badu beste abantaila bat; hain zuzen, Google Docsen gordeta ditugun dokumentuak Interneterako konexioa duen edozein ordenagailutik ireki ditzakegula, eta gainera, ez dute gure ordenagailuan lekurik hartzen, sarean gordeta daudelako, eta ez gure ordenagailuan.
Google Docsen dokumentuak gordetzeko eta konpartitzeko, ez da programarik instalatu behar ordenagailuan. Aplikazio hori erabiltzeko, haren web-orrian sartu behar da, besterik gabe: http://docs.google.com/#all .
Adibide praktiko gisa, lehen Writerren sortutako dokumentua Google Docsen argitaratuko dugu.
Nola konpartitu dokumentu bat Google Docs erabiliz?
Google Docs nahiz Googleren doako gainerako aplikazioak erabiltzeko, kontu bat izan behar da Gmailen. Gure adibidea egiteko, erabiltzaileak jada Gmaileko kontua duela joko dugu; beraz, ez dugu azalduko Gmaileko kontua sortzeko prozesua (oso erraza da).
-
Gmaileko posta elektronikoko kontuan sartzeko, konektatu www.gmail.com web-orrira, edo konturik izan ezean, sortu kontu bat (informazio gehiago nahi izanez gero, ikus Gmailari buruzko kapsula-lantegia). Idatzi erabiltze-izena eta pasahitza, dagokion lekuan.
Jarraian ikus daitekeenez, Gmail posta elektronikoaren pantailaren goiko aldean, menu bat dago, Googleren tresna nagusiak dituena.
- Egin klik Docs botoian, Google Docsen sartzeko.
- Aldatu hizkuntza-konfigurazioa (lehenespenez, ingelesez ageri da). Horretarako, egin klik Settings botoian eta aukeratu Español (Gaztelania).
Erabilera-adibidea
-
Orain, menu guztiak gaztelaniaz daude. Dokumentu bat Google Docsen gehitzeko edo gordetzeko, egin klik Subir (Igo) botoian. Pantailaren ezkerraldeko goiko aldean dago, programaren bilaketa-leihoaren azpian.
-
Beste leiho bat irekiko da, ezkerraldean Seleccionar archivos para subir (Aukeratu igotzeko fitxategiak) botoia duena. Botoi horretan klik egitean, fitxategiak bilatzeko leihoa ageriko da. Bilaketa-leiho horretan kokatu behar da konpartitu nahi dugun fitxategia; gero, aukeratu egin behar da, eta klik egin Ireki (Abrir) botoian.
-
Ikusiko dugu gure fitxategia kargatzen dela fitxategiak igotzeko leihoan. Leiho horretan, klik egin behar dugu Iniciar la subida (Hasi igotzen) botoian.
- Itxaron programak “Subida completada” (Igotzen amaitu du) mezua erakutsi arte.
Google Docsen hasiera-pantailara itzultzean, ikusiko dugu gure fitxategia ('baimena.odt') Google Docsen elementuen barruan dagoela.
-
Orain, dokumentua online ikus dezakegu, Interneterako konexioa duen edozein ordenagailutan. Ikusteko, Google Docseko gure kontuan sartu behar da, eta klik egin dokumentuaren izenean, irekitzeko.
Google Docsek Writerren antzeko tresna-barrak ditu. Barra horiek aukera ematen dute testu-dokumentua editatzeko, edukiak gehitzeko edo, besterik gabe, formatuak aldatzeko.
Lehen aipatu bezala, konpartitu nahi dugun dokumentua jada online dugu. Orain, dokumentua irakurtzea nahi den pertsonekin nola konpartitu azalduko dugu, zehatz-mehatz. Google Docsek aukera ematen digu dokumentua pertsona-talde mugatu batekin konpartitzeko, edo sarean libre uzteko, edonork ikusi ahal izan dezan. Halaber, aukera dago dokumentua beste batzuek editatzeko moduan edo editatu ezinik uzteko. Aukera hori abantaila handia da edukiak lankidetzan garatzeko, zenbait erabiltzailek dokumentua editatzeko aukera izan dezaketelako, nork bere ekarpenak eginez.
-
Dokumentu bat konpartitzeko, hautatu egin behar da (behin Google Docseko gure kontura igo eta gero), eta klik egin Compartir (Konpartitu) botoian.
-
Konpartitzeko aukeran klik egitean, menu bat zabalduko da, zenbait aukera dituena. Beste pertsona batzuek dokumentuan sartu ahal izateko, hautatu lehenbiziko aukera: Invitar a usuarios… (Gonbidatu erabiltzaileak…).
Erabilera-adibidea
-
Gonbidatu erabiltzaileak, haien posta elektronikoko helbidea adieraziz (1) eta Para ver (Ikusteko) edo Para editar (Editatzeko) aukera hautatuz(2), dokumentua aldatzeko aukera utzi nahi diegun ala ez kontuan hartuta. Idatzi gaia eta bidaltzeko mezu bat (hautazkoa da) (3). Azkenik, egin klik Enviar (Bidali) botoian, gonbidapena gonbidatuen zerrendakoei e-mailez bidaltzeko (4).
-
Halaber, dokumentura sartzeko esteka bat konpartitu dezakegu. Honela egiten da: Compartir (Konpartitu) menua zabaltzean, hautatu bigarren aukera; hau da, Obtén el enlace para compartir… (Eskuratu konpartitzeko esteka…).
Aurreko kasuan bezala, leiho bat irekiko da, eta bertan aukeratuko dugu beste pertsona batzuek dokumentua editatu ahal izango duten, edo soilik ikusteko aukera izango duten.
-
Dokumentua soilik ikusteko, editatzeko aukerarik gabe, hautatu Permitir que lo vea cualquiera que tenga el enlace (Utzi esteka duen edonork ikusten) aukera.
-
Beste batzuek dokumentua editatzeko aukera izateko, hautatu Permitirles también editar (Utzi editatzen ere) aukera (1), konpartitu dokumentua gordeta dagoen lekuaren esteka, eta bidali posta elektronikoz, berehalako mezularitzaz, edo txertatu blogean, Webean, etab. (2).
-
Azkenik, egin klik Guardar y cerrar (Gorde eta itxi) aukeran, esteka lortzeko, edo, bestela Cancelar (Utzi) aukeran (3).
Beste zenbait informazio
Segurtasuna dokumentuetan
Writer erabiliz sortutako dokumentu bat, edozein erabiltzailek ikusi eta editatu dezake, dokumenturako sarbidea eta testu-prozesadore hori edo Microsoft Word izanez gero. Hori eragozteko, Writerrek dokumentua babesteko aukera ematen du.
Fitxategi bat pasahitz bidez babestea
Ireki “baimena.odt”.
-
Hautatu Guardar como (Gorde honela) aukera, eta jarri beste izen bat fitxategiari; adibidez, “baimenaseg”.
-
Aktibatu Guardar con contraseña (Gorde pasahitza duela) eta egin klik Guardar (Gorde) aukeran.
Idatzi pasahitza gisa erabiliko den hitza, bi aldiz.
-
Egin klik Aceptar (Onartu) botoian.
Itxi dokumentua eta ireki berriz, pasahitza eskatzen duela egiaztatzeko.
-
Idatzi aukeratutako pasahitza eta egin klik Aceptar (Onartu) aukeran, dokumentuan sartzeko.
Aurrerantzean, pasahitza ezinbestekoa izango da dokumentua irekitzeko; beraz, gogoratu beharko dugu.
Informazio pertsonala garbitzea
Oro har, dokumentu bat ordenagailuan editatzean, dokumentuan sartzeko erabiltzen den izena edo ezizena erregistratuta geratzen da, egile gisa (batzuetan, ezizen hori bat dator erabiltzailearen datu pertsonalekin).
Izen hori sortutako dokumentu guztietan ez agertzeko, hau egin daiteke.
Ireki Writer erabiliz editatutako dokumentua (gure adibidean, “baimena.odt”).
-
Egin klik Archivo (Fitxategia) menuan, eta hautatu Propiedades (Propietateak) aukera.
Aktibatu General (Orokorrak) aukera.
-
Desaktibatu Utilizar los datos del usuario (Erabili erabiltzailearen datuak) laukia.
-
Egin klik Aceptar (Onartu) botoian.
PDF fitxategi bat sortzea
PDF formatua oso irtenbide egokia da dokumentu bat beste pertsona batzuei banatzeko, egileak sortzean jarri dizkion ezaugarriak galdu gabe. Eta Writerrek aukera ematen du PDF fitxategiak erraz sortzeko.
Ireki “baimena.odt”.
-
Egin klik tresna-barrako Exportar directamente como PDF (Esportatu zuzenean PDF gisa) aukeran.
-
Osatu Exportar (Esportatu) elkarrizketa-koadroa, fitxategiaren izena idatziz (gure adibidean, “baimena”).
-
Hautatu PDF aukera. Horretarako, zabaldu Formato (Formatua) menua, automatikoki hautatuta agertzen ez bada.
- Egin klik Guardar (Gorde) aukeran. Writerrek ohar bat adierazten badu, egin klik Sí (Bai) botoian.
-
Fitxategiak PDF formatuan ikusi ahal izateko, PDF Adobe Reader ikustailea eduki behar da instalatuta ordenagailuan, edo antzeko programaren bat. Web-orri honetatik deskarga daiteke:http://www.adobe.com/es/products/reader/
-
Behin Writerreko fitxategia PDF formatura bihurtu eta gero, erantsitako fitxategi gisa bidali ahal izango da e-mail bidez, edo web-zerbitzari batean argitaratu. Aipatu bezala, PDF formatuak zenbait abantaila ditu:
-
Dokumentuak bere formatua izaten jarraitzen du edozein ordenagailutan.
-
Erraz bidaltzen da.
-
Testuaz gain, irudiak, estekak edo hiperestekak izan ditzake.
Posta konbinatzea
Posta konbinatzea esaten zaio testu-dokumentu bat erabiltzaile askori modu automatizatuan bidaltzeari. Ekintza hori egin ahal izateko, hauek behar dira:
Bidali nahi den dokumentua
Hartzaileen helbideak dituen datu-iturria
Bi elementu horiek baditugu, Writerrek fitxategi horiek konbinatuko ditu hartzaile adina fitxategi sortzeko. Ikus dezagun nola egiten den.
Ireki sortutako dokumentua (“baimena.odt”).
Jarri data bat dokumentuari, goiko aldean.
-
Jarri kurtsorea testuaren eremuaren hasieran, eta, Supr tekla sakatuta, joan testuan gora, dataren gainetik lerro bat soilik egon arte.
-
Egin lik Guardar (Gorde) aukeran, aldaketak gordetzeko, eta utzi dokumentua irekita.
-
Joan Herramientas (Tresnak) menura eta hautatu Asistente para combinar correspondencia (Posta konbinatzeko morroia) aukera.
-
Egiaztatu Usar el documento actual (Erabili uneko dokumentua) aukera markatuta dagoela, eta egin klik Siguiente (Hurrengoa) aukeran.
-
Hautatu carta (gutuna) aukera, eta egin klik Siguiente (Hurrengoa) aukeran.
-
Egin klik Seleccionar lista de direcciones (Hautatu helbideen zerrenda) botoian.
Writer/Word bateragarritasuna
Writerren, Microsoft Wordeko “.doc” formatuko fitxategiak ireki, gorde eta bihur daitezke. Abrir (Ireki) aukeraren Tipo (Mota) goitibeherako menuan, Wordeko formatuen zerrenda luzea dago.
Fitxategi-multzo bat “.doc” formatutik “.odp” formatura aldatu behar izanez gero, Writerrek loteka bihurtzeko aukera ematen du. Prozedura honi jarraitu behar zaio hori egiteko:
-
Egin klik Archivo (Fitxategia) menuan, eta hautatu Asistentes (Morroiak) aukera.
-
Hautatu Convertidor de documentos... (Dokumentu-bihurtzailea) aukera.
-
Hautatu Microsoft Office, aktibatu Documentos Word (Wordeko dokumentuak), eta egin klik Continuar (Jarraitu) botoian.
-
Egin klik Documentos Word (Wordeko dokumentuak) aukeran, eta hautatu Wordeko dokumentuak dituen karpeta, bai eta bihurtutako fitxategiak gordetzeko karpeta ere, botoi hauetan klik eginez:
(hiru puntu).
-
Egin klik Continuar (Jarraitu) aukeran. Writerrek egingo duen eragiketaren laburpena erakutsiko du.
Egin klik Convertir (Bihurtu) aukeran, prozesua hasteko.
Eragiketak zenbait minutu iraun dezake, fitxategien tamainaren eta kopuruaren arabera.
Desinstalación de OpenOffice
-
OpenOffice desinstalatzeko, sartu zure ordenagailuaren kontrol-panelean, hautatu Agregar o quitar programas (Gehitu/Kendu programak) aukera, aurkitu OpenOficce.org programa, hautatu, eta egin klik “Quitar” (Kendu) botoian. Leiho bat irekiko da, programa desinstalatuko dela ohartzen duena.
- Egin klik Sí (Bai) botoian, programa zure ordenagailutik desinstalatzeko.
Laguntza
- Ezkerreko menua (goitik beherako hurrenkeran): ikastaroaren menu nagusiaren (home) ikonoa, letra-tipoaren ikonoa, modulua inprimatzeko ikonoa, laguntzan sartzeko ikonoa eta edukiaren aurkibidearen ikonoa.
- Materialaren izenaren eta uneko atalaren izenburuaren barra.
- Nabigazio-geziak (hurrengo edo aurreko orria).
- Edukientzako lekua.
Sortzailea:
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipisicing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat. Duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate velit esse cillum dolore eu fugiat nulla pariatur. Excepteur sint occaecat cupidatat non proident, sunt in culpa qui officia deserunt mollit anim id est laborum.
Copyright:
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipisicing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat. Duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate velit esse cillum dolore eu fugiat nulla pariatur. Excepteur sint occaecat cupidatat non proident, sunt in culpa qui officia deserunt mollit anim id est laborum.
Barra de tablas
Cambios de formatos
Subida completa
