Google

Erabilera-adibidea

Noizbait nabigatzaileren bat erabili duen orok, ziurrenik, Googlen bilaketa bat behintzat egin izan du.

Oinarrizko bilaketa bat egiteko, idatzi hitz batzuk Buscar (bilatu) testu-laukian, bilatzailean nahiz Google barran.

Demagun blog bat bisitatu zenuela behin eta gogoan duzula matematikako material elkarreragilea zuela. Hura aurkitu nahi baduzu, Googlen hiru termino nagusiak bila ditzakezu, kontuan izanda bilatzaileak ez dituela aintzat hartzen letra larriak, oso hitz arruntak, eta digitu eta letra solteak: Materiales interactivos matemáticas (matematikako material elkarreragilea).

Emaitzak ugariak izango dira (hiru terminoak dituzten 2.480.000 bat orri), askotarikoak, eta hiru terminoak barne hartzen dituzten edozein motatako estekak agertu ahal izango dira.

Horregatik, bilaketa mugatzeko, bilaketa-laukiaren azpian dauden aukera-botoietako bat hauta dezakezu: Buscar en la web (bilatu webean), páginas en español (orriak gaztelaniaz), páginas de España (Espainiako orriak).

Baina, bilaketaren emaitzetan zehaztasun handiagoa lortzeko, hoberena aukera aurreratuak erabiltzea da.

Búsqueda avanzada (bilaketa aurreratua) estekan klik egiten baduzu, bilaketa mugatzeko Googlek kontuan hartu ahal izango dituen zenbait elementu ikusiko dituzu:

Zure bilaketa esaldi zehatz batean oinarritzen bada (adibidez, olerki bat edo abesti baten letra bilatu nahi izanez gero), idatz ezazu esaldia Mostrar resultados: con la frase exacta(Aurkitu emaitzak: esaldi zehatz hau barne dela) laukian.

Eragiketa hori bera Google barratik edo bilatzailetik egin daiteke, esaldia komatxo artean idatzita, adibidez: “Cultivo una rosa blanca” (arrosa zuri bat landatzen dut).

Sarritan, zenbait adiera dituen gai bati buruzko informazioa bilatu nahi dugu. Esaterako, “birus”ari buruzko informazioaren bila bazabiltza, baina “birus informatiko”aren inguruko ezer nahi ez baduzu, Biologiari buruzko zerbait baizik; búsqueda avanzada (bilaketa aurreratua) leihoko Mostrar resultados: sin las palabras(Aurkitu emaitzak: hitz hauek gabe) testu-laukian “informático” (informatikoa) idatz dezakezu.

Eragiketa bera Google barratik edo bilatzailetik egin dezakezu, baztertu nahi dituzun hitzen aurretik kenketa-zeinua erabilita:

virus -informático (birusa -informatikoa)

Google

Erabilera-adibidea

Bilaketa-terminoetan Googlek normalean kontuan hartzen ez duen hitz bat sartuz gero, hura barne har dezan eska dezakezu, bilaketa aurreratuaren leihoko Mostrar resultados: con todas las palabras(Aurkitu emaitzak: hitz hauek guztiak barne direla) aukeraren bidez.

Hitz bat ager dadin exijitzeko beste modu bat da terminoaren aurretik batuketa-zeinua idaztea:

pizarra digital +no interactiva (arbel digitala +ez elkarreragilea)

Bestalde, sarritan, zerbait bilatu nahi dugu eta badakigu hori aipatzeko era bat baino gehiago dagoela edota, besterik gabe, hitz bat testu batean agertzeko bi modu ditugu buruan. Adibidez, zatikiei buruzko informazioaren bila bagabiltza (batzuetan frakzio ere deitzen zaie), eta hitz bat edo bestea aipatzen duen orririk galdu nahi ez badugu, hura Googlen bilatzeko, idatzi terminoak bilaketa aurreratuaren leihoko Mostrar resultados: con alguna de las palabras (Aurkitu emaitzak: hitz hauetako edozein barne dela). Bestela, adierazi gauza bera era honetan bilaketa-laukian:

Fracciones|quebrados (zatikiak/frakzioak)

Hala, “Fracciones” (zatikiak) hitza duen edozein orri, “quebrados” (frakzioak) hitza duen edozein orri eta bi terminoak dituen edozein orri agertuko dira bilaketaren emaitzetan.

Hitz horietako bakarra edo biak dituzten orriak aurkitzeko, jarraian adierazten dena egingo dugu. Agian ez dugu sinonimo bat gogoratuko edo, beharbada, sinonimo gehiegi gogoratuko ditugu zerrendan jasotzeko. Hortaz, Googleri antzeko hitzak bila ditzan eskatuko diogu:

~ordenador portátil (~ordenagailu eramangarria)

Emaitzek “computadora portátil” (konputagailu eramangarria), “PC portátil” (PC eramangarria), “equipo portátil” (ekipo eramangarria)… terminoak bilduko dituzte.

Era berean, gertatu ohi da esaldi baten zati bat gogoan dugula baina hitz bat ahaztu dugula, edota zein esaldiren bila gauden badakigula baina gure galderen erantzuna esaldi baten erdian dagoela. Bilaketa mota horietarako, komodina erabil dezakegu: izartxoa.

Demagun Conrado Nalé Roxlo-ren olerki baten zati bat gogoratzen dugula, baina hitz bat falta zaigula… Nola zen kilker esnatutako bihotza? Gogoratzen ez dugun hitzari dagokion tokian izartxoa erabiliko dugu:

"mi corazón * y sencillo" (“nire bihotz * eta sinplea”)

Orriren batean zerbait ikus genuela gogoratzen badugu baina hura aurkitu ezinean bagaude, Googleri adieraz diezaiokegu hitz bat gune jakin batean bila dezala, bilaketan “site” (gune, ingelesez) erantsita:

fotosíntesis site:clic.xtec.cat (fotosintesia site:clic.xtec.cat)

Hona iritsita, behar izanez gero aukera horiek guztiak nola konbinatu galdetuko zenion zure buruari. Erantzuna hau da: jakina elementu horiek guztiak konbina ditzakegula, bilaketa benetan zehatzak egiteko!

Adibidez, triangelu angeluzuzenari buruzko asmakizun, enigma edo problemaren bat bilatzeko, honela egin dezakegu:

"triángulo rectángulo" ~enigma (“triangelu angeluzuzena” ~enigma)

Google

Informazio gehiago

Googleren bilaketa-laukia erabilita, matematika-eragiketak ere egin ahal izango dituzu, kalkulagailua bailitzan. Erabili * zeinua biderketetarako eta / zatiketetarako:

Irudiak bilatu nahi dituzunean, idatzi lehenik bilaketaren terminoa eta hautatu ondoren Imágenes de Google(Googleren irudiak) eskuinaldeko zabalgarrian (Google barran baldin bazaude).

Google bere web-orritik erabiltzen ari bazara, idatzi lehenik bilaketaren terminoa eta egin klik ondoren Imágenes (irudiak) aukeran.

Googlek bilaketaren terminoak hartzen dituen deskribapenarekin bat datozen irudiak miniaturan erakutsiko ditu. Aukeratu zerrendako elementu bat, bertan klik eginda, eta honako hau agertuko da:

• Irudia tamaina osoan eskuratzeko esteka bat
• Irudia bere testuinguruan

Egile-eskubide guztiak babestuta ez dituen irudia behar baduzu, bilaketa aurreratuan, derechos de uso(erabilera-eskubideak) aukeraren barruan, berriro erabiltzeko etiketatuta daudenak hauta ditzakezu.

Irudi hori bila zarena dela egiaztatu ondoren (ziur aski, informazio gehiago emango duen testuinguruaren laguntzarekin), egin klik Ver imagen en tamaño completo (irudia tamaina osoan ikusi) gainean.

Irudiaren fitxategia ordenagailuan deskargatzeko, erabili saguaren eskuineko botoia irudiaren gainean eta hautatu Guardar imagen como… (gorde irudia honela).

Aukeratu PCko zein karpetatan gordeko duzun fitxategia eta egin klik Aceptar (onartu) aukeran.

Ondoren, nabigatzaileak deskargatutako fitxategien zerrenda erakutsiko dizu, horren gainean klik bikoitza egin dezazun edo aukera gehiago ikusteko eskuineko botoia erabil dezazun:

Google

Artikulu akademiko, liburu, tesi edo espezialista batek idatzitako azterlan baten bila bazabiltza, Google Académico (Google akademikoa) erabil dezakezu.

Zerbitzuan sartzeko bi aukera dituzu: zuzenean haren helbidetik http://scholar.google.es/ edo Googleko leihoaren goialdeko menutik, Más (gehiago) aukera eta Todavía más (oraindik gehiago) azpiaukera hautatuta

Sartuko zaren pantailan, Googlek eskainitako hainbat zerbitzu biltzen dira. Egin klik Académico(akademikoa) aukeran.

Idatzi egile baten izena, izenburu bat komatxo artean edo hitz multzo bat.

Bilaketaren emaitzetako bakoitzak antzeko testuen multzo bana biltzen du, adibidez: artikulu bera zenbait gunetan argitaratuta edo testu beraren zenbait bertsio.

Bilaketaren emaitza bakoitzean honako hau ikusi duzu:

• fitxategi mota (PDF, HTML, DOC),
• zerikusia duten artikuluetarako esteka,
• artikulu beraren beste bertsio batzuetarako sarbidea eta
• bilatu dugun artikulua aipatzen duten beste artikulu batzuetarako esteka.

Informazioa artikulu akademikoetan bilatzeaz gainera, liburu batzuetan ere bila daiteke Google Libros (Google liburuak) zerbitzuaren bidez.

Liburuen bilaketa katalogatu gabeko argitalpenetan edo Googlek egileen baimena dueneko lanetan egiten da.

Bai artikuluen, bai liburuen kasuan, egile-eskubideak guztiz babestuta ez badaude besterik ezingo dira deskargatu. Babestuta baldin badaude, Googlek lana non erosi edo maileguan non eska dezakezun adieraziko dizu.

Googlek hezkuntza-erabilerarako oso interesgarria den beste zerbitzu bat eskaintzen du, bideoak bilatzekoa hain zuzen, Google videos orriaren bidez: http://video.google.es/

Idatzi hitz batzuk bilaketa-laukian, deskribapenean termino horiek bilduko dituzten bideoak aurkitzeko:

Horiek bistaratzeko, egin klik bideoan gainjarrita dagoen hasierako botoian.

Google

Desinstalazioa

Google barra desinstalatzeko, egin klik Ajustar las opciones de la barra Google (Google barraren aukerak doitu) gainean eta hautatu Desinstalar… (desinstalatu).

Aukeratu arrazoiren bat edo beste arrazoi bat idatzi, eta egin klik Desinstalar (desinstalatu) botoian.

IKT hiztegia

• Bilatzaile: Erregistratuta dituzten orrietan informazioa bilatzen duten programei eman ohi zaien izena. Bilatzaile batzuek (adibidez, Yahoo) euren zerrendetan orriak eskuz eransten dituzte (zenbait pertsonek weba arakatzen dute bere direktorioko kategoriak eguneratzeko) eta beste batzuek (esaterako, Google) bilaketa-tresna bat erabiltzen dute.
• Bilaketa-tresna: Zerbitzarietan (normalean web-orriak) barne hartutako fitxategiak automatikoki arakatzen dituen programa, bere datu-baseetan orri horiei buruzko informazioa gordetzen duena.
• Page Rank: Puntuazio-sistema, bi algoritmo erabiltzen dituena: bata irizpide ezagunekin (adibidez, orrirako esteka kopurua eta esteka sorrarazten duten orrien puntuazioa) eta bestea irizpide ezezagunekin. Googleren marka erregistratua da. Page Rank handieneko orriak azalduko dira lehendabizi bilaketen emaitzetan.