Saltatu nabigazioa

Pentsamendu-trebetasunak

Bloomen taxonomiaman-wearing-black-and-white-stripe-shirt-looking-at-white

Nola ikasten den eta ikasleek beren gaitasun kognitiboa nola garatzen duten ulertzen saiatzen da Bloomen sailkapena. Sei kategori orokor hartzen ditu trebetasunak sailkatzeko: gogoratu, ulertu, aplikatu, aztertu, ebaluatu eta sortu. Behe-mailako pentsamendu-gaitasunetatik (Lower Order Thinking Skills, lots) goi-mailako pentsamendu-gaitasunetara (Higher Order Thinking Skills, Hots) antolatzen dira.

Bloomen sailkapenaren berrikuspen desberdinak egin dira eta Andrew Churchesek egindakoa da gaur egun onartuena. Churchesek aro digitalarekin lotutako aditzak eta tresnak gehitu zituen, Bloomen proposamena eguneratuz.

Kategoria edo elementu taxonomiko bakoitzak funtsezko aditz kopuru bat du, hari lotuta. Aditz hauek izango dira hain zuzen ikasleentzako jarduerak diseinatzerakoan kontuan hartzea proposatzen duguna ingurune digitalean ikasteko egoerak aberasteko helburuarekin.

Gogoratzea

Funtsezko aditzak

 

Memorian dagoen ezagutza berreskuratzea, gogora ekartzea edo aitortzea. Memoria definizioak, gertakariak edo zerrendak sortzeko edo materiala aipatzeko edo berreskuratzeko erabiltzen denean nabarmentzen da.

Ezagutu, zerrendatu, deskribatu, identifikatu, berreskuratu, izendatu, lokalizatu, aurkitu, binetak erabili (bullet pointing), nabarmendu, markatu (bookmarking), sare sozialean parte hartu (social bookmarking), leku gogokoenak markatu (favouriting/local bookmarking), bilatu, bilaketak egin Googlen (googling).

Jarduera digitalak
  • Definizioak, gertakariak edo datuak bilatzea
  • Zerrendak egitea.
  • Azterketa, proba edo galdetegi mota batzuk egitea: hutsuneak betetzea, etiketak jartzea
  • Gogoratu/Errezitatu/Narratu/Errelatatu idatzizko formatuan, aurkezpenen, ahozko grabazioen edo zuzeneko grabazioen bidez.
  • Erreprodukzioa: diktatuak eta apunteak hartzea.
  • Gogokoen, markatzaileen eta sare sozialen bidez informazioa biltzea.
  • Oinarrizko bilaketak egitea

 

Ulertzea

Funtsezko aditzak

 

Esanahia eraikitzea funtzio mota desberdinetatik abiatuta, funtzio horiek idatzizkoak edo grafikoak izan.

Interpretatzea, laburtzea, inferitzea, parafraseatzea, sailkatzea, konparatzea, azaltzea, adibideak jartzea, bilaketa aurreratuak egitea, bilaketa boolearrak egitea, kazetaritza egitea blog formatuan (blog jurnalism), "Twittering" (utilizar http://twitter.com/eduteka Twitter), kategorizatzea, etiketatzea, komentatzea, idaztea, izenpetzea.

Jarduera digitalak
  • Laburpenak egitea
  • Gai bati buruzko informazioa biltzea hainbat iturritatik.
  • Ideia edo kontzeptu bat azaltzea
  • Erakutsi eta kontatu
  • Zerrendak
  • Etiketatzea
  • Basoa
  • Bilaketa aurreratuak eta boolearrak egitea
  • Eguneroko bat elikatzea blogean
  • Egunero argitaratzea
  • Kategorizatu eta etiketatu [Delicious, etab.]
  • Iruzkinak etiketatzea, erregistratzea
  • Buletinen harpidetza egitea

 

Aplikatzea

Funtsezko aditzak

 

Prozedura bat gauzatzea edo erabiltzea irudikapen edo inplementazio bat garatzen den bitartean. Ikasitako materiala eredu, aurkezpen, elkarrizketa eta simulazioak bezalako produktuen garapenean erabiltzen den egoerekin erlazionatzen eta aipatzen da.

Inplementatzea, gauzatzea, erabiltzea, exekutatzea, korritzea, kargatzea, jolastea, operatzea, "Hackeatzea" (hacking), fitxategiak zerbitzari batera igotzea, partekatzea, editatzea.

Jarduera digitalak
  • Ilustrazioak egitea
  • Simulagailuak erabiltzea
  • Modelizatzea
  • Erakustaldiak egitea
  • Multimedia aurkezpenak, bideokonferentzia bidez, pantaila partekatzea,
  • Elkarrizketatu
  • Bideoak egitea, podcast-a, aurkezpen konplexuak,
  • Joko serioen erabilera (serious games)

-           

Analizatzea

Funtsezko aditzak

 

Zati material edo kontzeptualetan deskonposatzea, eta zehaztea nola erlazionatzen edo interrelatzen diren, elkarren artean, egitura oso batekin edo helburu jakin batekin. Prozesu honen ekintza mentalak bereiztea, antolatzea eta esleitzea dira, baita osagaien arteko desberdintasunak ezartzeko gaitasuna ere.

Konparatzea, antolatzea, deseraikitzea, esleitzea, delitu egitea, aurkitzea, egituratzea, integratzea, birkonbinatzea, lotzea, balidatzea, alderantzizko ingeniaritza egitea (rever engineering), "Cracking", hedabideen informazioa biltzea (media clipping) eta mapa mentalak.

Jarduera digitalak
  • Inkestak egitea eta aztertzea
  • Datu-baseen erabilera: kalkulu-orrietako datuak, datu-base erlazionalak, datu geografikoak,
  • Txostenak egitea
  • Datuak grafikoen bidez irudikatzea
  • Plangintza estrategikoko metodoen bidezko analisia
  • Egiaztapen-zerrendak egitea

    

Ebaluatzea

Funtsezko aditzak

 

Irizpideetan eta estandarretan oinarritutako judizioak egitea, egiaztapena eta kritika erabiliz.

Berrikusi, hipotesiak formulatu, kritikatu, esperimentatu, epaitu, probatu, detektatu, monitorizatu, blog batean komentatu, berrikusi, argitaratu, moderatu, lagundu, sareetan parte hartu (networking), berregin, probatu.

Jarduera digitalak
  • Hainbat kanalen bidez eztabaidatzea. Denbora errealean: bideoconfererncia, chat, berehalako mezularitza-sistemak, lankidetza-tresnak. Modu asinkronoan: foroak, posta elektronikoa, sare sozialak,
  • Gertaera edo aurkikuntza baten berri ematea, idatziz edo grafikoki (komikia, infografia, dokumentala)
  • Ebaluatzea
  • Ikertzea
  • Iritzia ematea
  • Amaitzea
  • Konbentzitzea
  • Iruzkinak egitea, moderatzea, berrikustea, argitaratzea
  • Lankidetzan aritzea
  • Sareetan lan egitea

 

Sortzea

Funtsezko aditzak

 

Elementuak elkartzea osotasun koherente eta funtzional bat osatzeko; elementuak patroi edo egitura berri batean berrantolatzeko sortzea, planifikatzea edo ekoiztea.

Diseinatzea, eraikitzea, planifikatzea, ekoiztea, asmatzea, trazatzea, lantzea, programatzea, filmatzea, animatzea, blogeatzea, bideo blogearra (bideo blogging), nahastea, berriz nahastea, wiki (wiki-ing) batean parte hartzea, "Videocasting" argitaratzea, "Podcasting", zuzentzea, transmititzea.

Jarduera digitalak
  • Filmak sortzea edo ekoiztea
  • Aurkeztu
  • Istorioak kontatzea
  • Programatzea
  • Proiektu bat diseinatzen duzu
  • Idatzizko, ahozko, soinuzko eta ikusizko argitalpenak egitea.
  • Tutoretzak egitea
  • 2D eta 3D modelatzea
  • Abestu
  • Marraztea
  • Diseinu grafikoko lanak egitea
  • Publizitate-kanpainak egitea